Gemeentelijke verzelfstandiging algemeen
Het Decreet Lokaal Bestuur (DLB) biedt verschillende mogelijkheden om via verzelfstandiging een soepelere werking mogelijk te maken voor de uitvoering van bepaalde gemeentelijke opdrachten:
- Een intern verzelfstandigd agentschap (IVA) situeert zich binnen de rechtspersoonlijkheid van de gemeente en beschikt over een operationele autonomie. Tot 31 december 2018 waren de regels voor de interne verzelfstandiging decretaal vastgelegd. Met de komst van het DLB op 1 januari 2019 werd de regelgeving voor de IVA's niet meer opgenomen in het decreet. Besturen kunnen nog steeds kiezen voor interne verzelfstandiging, maar zijn daarbij niet langer verplicht om een decretaal voorgeschreven formule te volgen. Zij kunnen voortaan zelf een regeling op maat uitwerken.
- Een extern verzelfstandigd agentschap (EVA) beschikt over een eigen rechtspersoonlijkheid die zorgt voor een grotere onafhankelijkheid, eigen bestuursorganen, de mogelijkheid om eigen personeel tewerk te stellen en over een eigen vermogen te beschikken, los van de gemeente.
Er zijn twee vormen van extern verzelfstandigde agentschappen:
- Het autonoom gemeentebedrijf, dat een publiekrechtelijk statuut heeft.
- Het extern verzelfstandigd agentschap in privaatrechtelijke vorm, dat een privaatrechtelijke vorm aanneemt (vereniging, stichting of vennootschap).