Gemeente-Stadsmonitor 2017: werkwijze analyse gebruik voorzieningen in een andere gemeente

We onderzoeken de aantrekkingskracht van de 13 centrumsteden Aalst, Antwerpen, Brugge, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas en Turnhout aan de hand van de burgerbevraging Gemeente-Stadsmonitor editie 2017. Deze grootschalige burgerbevraging bevroeg een representatief staal van de inwoners vanaf 17 jaar in alle (op dat moment) 308 Vlaamse gemeenten. Meer dan 100 000 personen namen deel. Dat is een responsgraad van 38 procent. De inwoners van deze centrumsteden kregen soms andere vragen, op maat van de stedelijke omgeving waarin ze leven. Enkel aan de inwoners van de 295 overige steden en gemeenten werd gevraagd: “Hoeveel keer deed je het afgelopen jaar een van volgende activiteiten in een andere gemeente? In welke andere gemeente deed je dit meestal? Noteer enkel de gemeente waar je het meest bent geweest.”.

infographic

De antwoorden werden gewogen naar het inwoneraantal en de leeftijd- en geslachtsverdeling in elk van de gemeenten om te corrigeren voor de onder- of oververtegenwoordiging van bepaalde groepen.

Beperkingen

De analysereeks becijfert de aantrekkingskracht van de centrumsteden en brengt deze inzichtelijk in kaart. We geven geen verklaring. Dit laten we aan de beleidsmakers. Zij hebben een beter beeld van hun stad, haar bevolking en de bredere regio.
De analyse start bij een burgerbevraging. We extrapoleren de antwoorden van de respondenten naar de gehele bevolking. Zo kunnen we aantallen schatten. Dit zijn natuurlijk geen feitelijke bezoekersaantallen: respondenten konden maar één gemeente vermelden. Een respondent zal die gemeente ook meer dan één keer bezoeken.
In de burgerbevraging 2017 hebben we geen data over de inwoners van de dertien centrumsteden zelf. We weten bijgevolg niet in welke mate zij gebruik maken van voorzieningen in de omliggende gemeenten. Met de burgerbevraging 2020 kunnen we die blinde vlek in het debat inkleuren.
De burgerbevraging zoomt in op Vlaanderen. Zo kunnen we geen uitspraken doen over bezoekers van over de taalgrens of uit het buitenland.
De burgerbevraging 2017 had plaats voor de fusies die op 1 januari 2019 zijn doorgevoerd. De kaarten tellen dus nog 308 - en niet 300 - gemeenten.