Optimalisering organieke kader gemeentefusies

Op 17 juli 2020 gaf de Vlaamse Regering haar principiële goedkeuring aan het voorontwerp van decreet dat diverse decreten wijzigt met het oog op het versterken en moderniseren van de lokale democratie. Omdat de lokale besturen het dichtst bij de burger staan is het cruciaal dat ze sterk en democratisch besturen.

Het voorontwerp van decreet beoogt onder meer de optimalisering van het fusiekader door de volgende wijzigingen door te voeren:

• De raden zijn niet langer verplicht een transitiemanager aan te duiden onder de algemeen directeurs van de samen te voegen gemeenten, maar kunnen deze verantwoordelijkheid ook toevertrouwen aan een ander personeelslid of aan iemand van buiten de (ambtelijke) organisatie.
• Er wordt meer flexibiliteit voorzien op vlak van de uittredingsmogelijkheden uit de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden.
• Er wordt meer flexibiliteit voorzien over de keuze van het gemeentehuis van de nieuwe gemeente.
• Een gewezen algemeen directeur, financieel directeur kan ook een passende functie worden gegeven binnen het OCMW, het AGB en de OCMW-verenigingen.
• Er komt een terugvalregeling in het geval er geen algemeen directeur-, financieel directeur-coördinator werd aangeduid.
• Er wordt een verruimde personeelsmobiliteit voorzien tussen de betrokken gemeenten en de betrokken openbare centra voor maatschappelijk welzijn zodat gezamenlijke aanwervingen en bevorderingen mogelijk worden. Op die manier kunnen de besturen in aanloop van de fusiedatum de organisatiestructuren reeds op elkaar afstemmen.
• De rechtsopvolging wordt duidelijker geregeld.
• De facultatieve beleidsevaluatie in de jaarrekening van de gemeente en het OCMW wordt uitgebreid naar de AGB’s.
• De fusieregeling wordt verduidelijkt in die zin dat gemeenteraden bij de vaststelling van de reglementen over de aanvullende belastingen op federale en Vlaamse basisheffingen, rekening moeten houden met de toepasselijke federale en Vlaamse regelgeving.
• De nieuwe gemeente kan de titel “stad” behouden wanneer één of meerdere samengevoegde gemeenten de titel “stad” dragen.
• Er wordt een uitzonderingsbepaling ingeschreven in het decreet van 28 januari 1977 tot bescherming van de namen van de openbare wegen en pleinen, waardoor de besturen in een fusietraject bij straatnaamwijzigingen niet gebonden zijn aan de strikte procedure opgenomen in artikel 4 van dit decreet op voorwaarde dat de besturen de straatnaamwijzigingen doorvoeren aan de hand van een participatief traject.
• Er wordt voorzien in een waarborgsysteem voor de middelen die fusiegemeenten ontvangen uit het Open Ruimtefonds.

Omdat de invoering van de vervroegde installatievergadering (eerste 5 werkdagen december) een te grote impact heeft op de Vlaamse en federale regelgeving blijft de installatievergadering voor fusiebesturen behouden op de eerste werkdag van januari.

Meer informatie over het voorontwerp van decreet en de wijzigingen