Gemeenten geven meer uit (aan personeel), maar blijven financieel gezond
De nieuwe ramingen van meerjarenplannen van de 300 Vlaamse gemeenten tonen niet direct redenen tot ongerustheid. Dat blijkt uit de analyse van het Agentschap Binnenlands Bestuur naar aanleiding van de nieuwe meerjarenplannen.
“Het meerjarenplan van iedere gemeente moet op het einde van de planningsperiode (2025) een positieve autofinancieringsmarge (AFM) kennen, de maatstaf voor de structurele duurzaamheid van de financiën. Geen enkel bestuur heeft een meerjarenplan met een negatieve AFM in 2025”, licht expert Lokale Financiën Filip Delos van ABB toe.
Voor alle besturen samen bedraagt de geraamde AFM in 2025 350 miljoen euro. Dit is 92 miljoen euro minder dan geraamd einde 2019 toen de originele meerjarenplannen zijn opgemaakt en de besturen in 2025 een AFM van 442 miljoen euro raamden. Niettemin blijft dat een aanvaardbaar resultaat.
Opvallende factor in die (iets) minder positieve AFM is de impact van personeelskosten. De hogere inflatie (en dus lonen) weegt ook op lokale besturen. “Voor 2022 ramen de gemeenten in totaal net iets meer dan 6 miljard euro aan personeelskosten uit te geven (6,022 miljard euro). In 2019, bij de opmaak van de originele meerjarenplannen 2020-2025, raamden ze de personeelskosten voor 2022 nog op 5,870 miljard euro. Dat betekent een verhoging met maar liefst 152 miljoen euro”, aldus nog Delos. “En wellicht houden die cijfers nog een onderschatting in, omdat de meeste gemeenten voor de aanpassing van hun meerjarenplan zijn uitgegaan van een tragere toename van de inflatie.”
Dat de financiën van de gemeenten in globaliteit gezond blijven, is mee te danken aan de Vlaamse overheid. Tijdens deze regeerperiode stijgen de werkingssubsidies van de Vlaamse overheid verder, naast de klassieke indexering van het Gemeentefonds met jaarlijks 3,5%. En de Vlaamse regering heeft diverse specifieke Corona-gerelateerde subsidies verstrekt. De gemeenten ramen hun te ontvangen werkingssubsidies op niet minder dan 6,070 miljard euro in 2022 en 6,530 miljard euro in 2025. Bij de ramingen einde 2019 bij de opmaak van de oorspronkelijke meerjarenplannen bedroeg dit nog respectievelijk 5,918 miljard euro en 6,410 miljard euro.
Voor meer gedetailleerde gegevens over de aangepaste meerjarenplannen van de lokale besturen kan je de datatabel of de BBC-analysetool raadplegen.